Staż czy praktyki zawodowe, czyli jak zdobyć doświadczenie zawodowe

Podstawowym problemem osób, które dopiero co zakończyły edukację i próbują znaleźć pracę w zawodzie, jest z reguły brak doświadczenia. Dlatego już w trakcie studiów dobrze jest pomyśleć o jednym ze sposobów na jego zdobycie. Jeśli natomiast chcesz się przebranżowić, opisane instrumenty również mogą ułatwić Ci rozpoczęcie nowej ścieżki kariery.

Czy na pewno warto?

Doradcy zawodowi i specjaliści od rynku pracy są jednomyślni – zdecydowanie warto odbyć staż lub praktyki zawodowe. Dzięki nim możesz utrwalić zdobytą w toku edukacji wiedzę, ale też sprawdzić ją w praktyce, nabywając nowe umiejętności. Chodzi tu nie tylko o stricte zawodowe kompetencje, ale też tzw. miękkie, społeczne umiejętności. W trakcie praktyk czy stażu poznajesz przecież specyficzne środowisko i musisz umieć się w nim odnaleźć, nawiązując relacje z szefem, kolegami z pracy czy klientami.

Nabycie pewnego doświadczenia zawodowego to oczywiście podstawowy plus, na który zwraca uwagę każdy rekruter. Podczas stażu czy praktyk poznajesz konkretną firmę – jej strukturę, organizację pracy i relacje w firmie. Dowiadujesz się, jakie konkretnie obowiązki przynależą do danego stanowiska, jak z bliska wygląda dana branża, jakie są tajniki zawodu. Tak naprawdę dopiero teraz można zrozumieć, czym tak naprawdę zajmuje się osoba o danym zawodzie. I to kolejny bardzo ważny punkt – podczas stażu czy praktyk możesz zweryfikować swoje plany zawodowe, sprawdzić na ile Twoje wyobrażenia pokrywają się z rzeczywistością. W tym momencie dużo łatwiej zmodyfikować swoje plany, niż kiedy już rozpoczniesz prawdziwą pracę w zawodzie.

Każdy kto decyduje się na odbycie stażu lub praktyki, ma nadzieję, że uda mu się zaczepić w danej firmie na dłużej. Nie bez powodu, jeśli będziesz się dobrze wywiązywać ze swoich obowiązków, a pracodawca dostrzeże w Tobie potencjał, szanse na etat są bardzo realne. Lepiej przecież zatrudnić osobę już sprawdzoną i wdrożoną do pracy w firmie, niż nieznanego kandydata wyłonionego podczas rekrutacji.

Wiele staży i praktyk jest też płatnych, co może być dodatkowym bodźcem do ich odbycia.

Praktyki studenckie i absolwenckie

Praktyki służą przede wszystkim zdobyciu doświadczenia i umiejętności, jest to więc praktyczne wprowadzenie do zawodu. Na wielu kierunkach studiów praktyki są obowiązkowym elementem programu, dlatego realizowane są według określonego planu. W szkołach zawodowych oraz na kierunkach typu stomatologia w ogóle trudno sobie bez nich wyobrazić naukę fachu.

Natomiast praktyki zawodowe, na które zdecydujesz się z własnej woli, nie mają precyzyjnie zdefiniowanego zakresu obowiązków ani czasu realizacji. Można je odbyć w zasadzie u każdego pracodawcy, o ile ten się na to zgodzi. Studenci mogą skorzystać z pomocy uczelni w skierowaniu do odpowiedniej firmy. Po zakończeniu nauki również możliwe jest odbycie praktyk, dzięki którym praktykant nie tylko otrzyma referencje, ale jeśli przypadnie do gustu pracodawcy, może zostać zatrudnionym.

Maksymalny czas trwania praktyk to 3 miesiące, a obie strony podpisują umowę, najczęściej umowę zlecenie lub umowę o dzieło. Praktyki z reguły są bezpłatne, a praktykant ubezpiecza się we własnym zakresie (o ile nie jest ubezpieczony na innej podstawie). Po zakończeniu umowy powinien on otrzymać list referencyjny i zaświadczenie o odbyciu praktyk.

Staż

Zasadą powinno być, że stażysta wykonuje zadania zbliżone do zadań pracownika etatowego na określonym stanowisku w danej firmie. Obowiązki osoby zatrudnionej w takiej formie powinny być określone przez pracodawcę, który może ją rozliczać z wykonania poszczególnych zadań.

Organizacją staży zajmują się urzędy pracy, które pokrywają koszty zatrudnienia stażysty, w zamian za co pracodawca np. zobowiązuje się do jego zatrudnienia. Z tej formy wsparcia mogą jednak skorzystać tylko ci, którzy spełnią określone warunki. Od razu zaznaczmy, że osoby, które uczestniczą w kształceniu formalnym w trybie stacjonarnym (m.in. studenci), są wykluczone z możliwości wzięcia udziału w takim stażu. Poza tym trzeba należeć do jednej z grup objętych programem aktywizacji, czyli mieć mniej niż 30 lat lub więcej jak 50 lat. Inne osoby, które mogą wziąć udział w tego typu stażu to np. osoby długotrwale bezrobotne czy bezrobotni niepełnosprawni. Realizacja stażu poddawana jest rygorystycznej kontroli, w wyniku której można być nawet zmuszonym do zwrotu otrzymanych świadczeń. Jednak staż z urzędu ma tę ogromną zaletę, że stażysta ma zagwarantowane wynagrodzenie w wysokości 120% zasiłku dla osób bezrobotnych. Tymczasem wiele staży realizowanych poza urzędem pracy jest bezpłatna.

Można jednak poszukać innych wartościowych możliwości odbycia stażu. Świetnym przykładem jest Program Kariera, który w 2018r. miał piętnastą edycję. Program kierowany jest do studentów ostatnich lat studiów oraz absolwentów, którzy nie ukończyli jeszcze 30 r.ż. Aby dostać się do programu, trzeba przejść niełatwą rekrutację, ale warto spróbować. Na zwycięzców czekają renomowani pracodawcy i szansa interesującej oraz dobrze płatnej pracy, a wynagrodzenie stażysty wynosi minimum 2500 zł.

Oczywiście staż można sobie zorganizować też na własną rękę, największą zaletą tego rozwiązania jest to, że jeśli tylko przekonamy do pomysły wybranego pracodawcę, możemy odbyć staż bez żadnych zewnętrznych ograniczeń. Ogólnie stażystą może więc zostać każdy.

Staż może trwać od 3 do 6 miesięcy lub nawet 12 miesięcy, jeśli stażysta ma mniej jak 30 lat. Zawsze staż powinien być unormowany osobną umową. Po jego zakończeniu pracodawca również powinien przekazać stażyście pisemne referencje i zaświadczenie.